تشهد و سلام

هر رکعت نماز مجموعه‌ای از اعمال، اذکار و نمادهایی است که وقتی به‌درستی در کنار هم قرار می‌گیرد، رشد معنوی را تسهیل و تسریع می‌کند. مسلمانان دربارهٔ تعداد رکعات اتفاق نظر دارند و آن را در نماز صبح‌ دو بار، در نمازهای ظهر و عصر و عشاء چهار بار و در نماز مغرب، سه بار[…]

More

همراه با سجدهٔ کائنات

در تصویر شگفت‌انگیزی که قرآن از پشت پردهٔ هستی ترسیم می‌کند، تک‌تک اجزای جهان به سجده افتاده‌[1] و در حال تسبیح‌اند[2]. در این صحنه هر آنچه در آسمان‌ها و زمین است و حتی سایه‌های آنها[3] با نهایت خواری و فروتنی سجده گزارده و این‌گونه، تسلیم بودن خود در برابر ارادهٔ الهی را به نمایش گذاشته‌اند.[…]

More

سورهٔ ستایش

قرائت آیات کتب مقدس یکی از اجزای ثابت نماز در شرایع الهی است. قرآن نیز با کنار هم قرار دادن نماز و تلاوت کتاب خدا[1]، رابطهٔ نزدیک آنها را نشان می‌دهد و ضمن تمجید از یهودیان و مسیحیانی که آیات کتاب آسمانی را در حال سجده و عبادت زمزمه می‌کنند[2]، از پیروان خود می‌خواهد شب‌ها[…]

More

در حریم کبریا

نقطهٔ آغاز همهٔ نمازها ذکر زیبای «الله اکبر» است. این جملهٔ کوتاه، اگر از صمیم قلب بیان شود، پنجره‌ای رو به‌ معنویت را در برابر نمازگزار می‌گشاید و او را چنان با کبریای خدایی بی‌نهایت بزرگ[1] مواجه می‌سازد که جایی برای توجه به دیگران باقی نمی‌ماند و شرایط لازم برای عبادتی سرشار از خشوع و[…]

More

نیت و نماز

نخستین و مهم‌ترین رکن هر عبادتی نیت است. قرآن نیت خالص را اساس بندگی خدا[1] می‌داند و نماز و انفاق و دیگر مناسک را روبناهایی برای آن به‌شمار می‌آورد. چرا که درخت ایمان و معنویت، جز با انگیزه‌ای زلال قابل آبیاری نیست[2] و میوه‌های عمل صالح جز در قلبی پاک و سلیم[3] به ثمر نمی‌رسد.[…]

More

نماز و طهارت

مهم‌ترین و گویاترین نماد معنویت، پاکیزگی است. لذا قرآن هم‌داستان با دیگر مکاتب معنوی هر گونه بی‌اخلاقی[1]، بی‌فکری[2] و لجاجت[3] و حتی ابزار و مقدمات اموری[4] که به زندگی اخلاقی و عقلانی آسیب برساند را آلودگی‌هایی معرفی می‌کند‌ که دل را تیره و تار و راه رسیدن به درجات والای انسانیت را مختل می‌‌سازد. این[…]

More

اوقات نماز

ساختار کلی نماز در همهٔ شرایع آسمانی یکسان بوده و روش به‌جا آوردنش برای مخاطبان قرآن ابهامی نداشته است؛ به همین سبب، این کتاب نکتهٔ جدیدی دربارهٔ احکام نماز بیان نکرده و تا ضرورتی[1] پیش نیامده، حتی قبلهٔ آن را از بیت‌المقدس به مسجدالحرام[2] تغییر نداده است. پس وقتی در قرآن می‌خوانیم «نماز با زمان‌بندی[…]

More

نماز، به کدام روش؟

همیشه و همه جا می‌توان به یاد خدا[1] بود و با هر زبان و روشی با او نیایش و از او خواهش[2] کرد. خدا نیز رحمتش را بر همهٔ کسانی که به یادش باشند، نازل[3] و هر بنده‌ای را که بخواندش اجابت می‌کند[4]. اما معنویت، سرگرمی یا وسیله‌ای برای رفع حاجت نیست که ‌گاهی به[…]

More

بهانه‌هایی برای محرومیّت از نماز

کسی که به معنویت پشت ‌کرده[1]‌ و ذهن و دلش را در زندان مادیات محصور ساخته [2]باشد، دلیلی نمی‌بیند نماز بخواند[3]؛ همان‌گونه که ضرورتی برای کمک به تهیدستان[4] احساس نمی‌‌کند. اما اگر کسی به خدا باور داشت و اهل نیکوکاری بود و با این حال نماز نخواند، حتماً دلیل خاصی برای این انتخابش دارد. اگرچه[…]

More

نماز از زاویه‌ای دیگر

نه نماز خواندن کسی لزوماً به‌معنی وارستگی و سعادتمندی اوست و نه بی‌نماز بودنش نشانه‌ای قطعی برای پلیدی و سرنوشت شومش به‌شمار می‌آید. چه بسیار نمازخوان‌هایی که زشت‌ترین جنایت‌ها را مرتکب شدند و بسا بی‌نمازانی که آزارشان به مورچه هم نرسید و شرافتمندانه زندگی کردند. اما آیا این واقعیت می‌تواند توجیه خوبی برای بی‌نمازی باشد؟[…]

More